Daling zzp'ers nog steeds het grootst in zorgsector: 'Er is veel onzekerheid'

Het aantal zzp'ers in de zorg blijft dalen vanwege de strengere handhaving van de wet op schijnzelfstandigen. In februari had de sector uiteindelijk zevenhonderd zelfstandigen minder. Ook in de bouw waren veel stoppers.

Dat blijkt uit cijfers die de Kamer van Koophandel (KVK) woensdag heeft gepubliceerd. Eind februari stonden 1.770.355 zzp'ers ingeschreven in het Handelsregister. Dat waren er 1.600 meer dan een maand eerder. Ondanks de afname in de zorg lijkt het totale aantal zzp'ers daarmee te stabiliseren na twee maanden van daling.

Dat het aantal zzp'ers in februari toch iets toenam ten opzichte van de maanden ervoor, komt vooral door de sectoren zakelijke diensten en ICT. Voorbeelden van zakelijke diensten zijn accountancy, advisering of administratie. In die branche kwamen er uiteindelijk achthonderd zzp'ers bij. De tak ICT en media kreeg vijfhonderd nieuwe zzp'ers.

In de zorg stopten dan weer 700 zzp'ers. Ook de bouw zag een daling van 280 zzp'ers.

Is de daling in de zorg ingrijpend? "Dat ligt eraan hoe je ernaar kijkt", zegt Joris Knoben, hoogleraar Strategie en Ondernemerschap aan de Tilburg School of Economics and Management, tegen NU.nl. "Ik had een grotere daling verwacht. De afgelopen maanden daalde het aantal zorg-zzp'ers met ongeveer 1.750 per maand."

Mogelijk veel 'slapende' zzp'ers

Maar de afgelopen tien jaar steeg het aantal zzp'ers in de zorg juist. Wat dat betreft is sinds december wel echt sprake van een trendbreuk, zegt Knoben.

"We doen nu onderzoek naar de motivatie van zzp'ers. Wat het zou kunnen zijn: er is nu veel onzekerheid. Wat gaan opdrachtgevers doen? Misschien laten veel zzp'ers hun inschrijving nu even doorlopen", legt de hoogleraar uit. "Zzp'ers gaan namelijk niet snel failliet. We zien ze pas verdwijnen als mensen zich uitschrijven."

Het kan dus zijn dat er een groot aantal 'slapende' zzp'ers is dat wel ingeschreven staat, maar geen opdrachten doet. "Ze laten hun inschrijving staan zodat ze meteen weer aan de slag kunnen als er toch opdrachten komen", zegt Knoben.

Het zzp-schap was in december en januari minder in trek omdat de Belastingdienst vanaf dit jaar strenger controleert op schijnzelfstandigheid. Je mag je niet laten inhuren als zzp'er en dan werken alsof je in loondienst bent. Toch stabiliseert het totale aantal zzp'ers nu dus, nadat het aantal in de voorgaande maanden steeds was gedaald.

"De afgelopen maanden waren er drie sectoren waar je echt een daling zag", zegt Knoben. Het gaat om de zorg, de bouw en de zakelijke dienstverlening. Dat zijn ook de grootste sectoren met het grootste aantal zzp'ers. Doordat in andere sectoren uiteindelijk meer zzp'ers zijn gestart, zie je volgens de hoogleraar over het algemeen een stabilisatie.

Daling in zorgsector zet waarschijnlijk door

Ten opzichte van februari vorig jaar is er wel een daling in de aantallen. Afgelopen maand stopten 2.400 zzp'ers meer dan in februari 2024. Tegelijk waren er ook 4.400 minder starters. Die toename bij stoppers en afname bij starters is vergelijkbaar met januari en december.

Het aantal zzp'ers in met name de zorg en bouw blijft de komende maanden dalen, denkt Knoben. "Dat zijn toch de sectoren waarin veel opdrachtgevers zeggen: ik durf het niet aan, ik neem liever mensen in loondienst aan." De hoogleraar verwacht dat slapende zzp'ers zich daarom zullen uitschrijven. "Dat kan nog even duren, misschien aan het eind van het jaar."

Het onderscheid tussen zzp'er en schijnzelfstandige blijkt in de praktijk toch lastig te maken, ziet hij. "Zolang die onzekerheid er is, is het heel lastig te voorspellen welke kant het op valt. Maar ik zou verwachten dat deze daling doorzet."